NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA

Czym jest otwarty dostęp do publikacji naukowych?

Otwarty dostęp (Open Access) to bezpłatny dostęp do pełnych treści recenzowanych publikacji naukowych online, za darmo i bez ograniczeń technicznych.

 

Czym są zielona i złota droga w OA?

Zielona droga — udostępnianie publikacji za pomocą otwartych repozytoriów.

Złota droga — udostępnianie publikacji za pomocą otwartych czasopism.

Zaznaczyć należy, że możliwa jest jednoczesna realizacja obu tych sposobów, o ile jest to zgodne z polityką licencyjną danego wydawcy (otwartego czasopisma).

 

Repozytorium – co to takiego?

Repozytorium to internetowa baza danych zawierająca publikacje OA. Oprócz samych recenzowanych publikacji naukowych poszczególne repozytoria zawierają także elektroniczne wersja prac dyplomowych, rozpraw doktorskich oraz cyfrowe wersje zasobów danej biblioteki. Repozytoria mogą być instytucjonalne lub dziedzinowe.

 

Co to jest otwarty dostęp libre?

To udostepnienie utworu online, w wersji bezpłatnej i bez ograniczeń technicznych przy jednoczesnym udzieleniu użytkownikowi z niego korzystającemu tzw. wolnej licencji.

 

Co to są licencje Creative Commons?

To umowy licencyjne, na podstawie których twórca udostępnia, pod określonymi warunkami, swój utwór zgodnie z prawem autorskim. Wszystkie licencje i narzędzia CC są darmowe.

 

Co to jest tzw. wolna licencja?

To licencja która pozwala nieodpłatne i niewyłączne korzystać z utworu w dowolny sposób oraz rozpowszechniać go przy pomocy dowolnych środków komunikacji. Wolna licencja pozwala tworzyć i rozpowszechniać utwory zależne.

 

Jakie są sposoby zapewnienia otwartego dostępu do publikacji naukowych?

Otwarty dostęp to przede wszystkim na dwie możliwości: umieszczenie i udostępnienie danego tekstu w otwartym repozytorium (tzw. droga zielona) lub za pośrednictwem tzw. drogi złotej, czyli przez publikację w otwartym czasopiśmie.

 

Otwarty dostęp gratis?

Udostepnienie utworu online, bezpłatne i bez ograniczeń technicznych, ale przy jednoczesnym braku udzieleniu tzw. wolnej licencji – tzn. korzystanie z utworu (publikacji) jest dopuszczalne w zakresie przepisów o dozwolonym użytku

 

Otwarty dostęp a niebezpieczeństwo plagiatów

Publikowanie w otwartym dostępie ułatwia wykrycie potencjalnego plagiatu.

 

Korzyści z publikowania w otwartym dostępie

Model publikowania w tzw. otwartym dostępie to zwiększenie widoczności a więc popularności swoich publikacji, co za tym idzie podniesienie poziomu cytowalności i rozpoznawalności.